How Might We… build a sustainable business, czyli o robieniu #DobrychBiznesów

W tym wydaniu nieco więcej o zrównoważonych biznesach i o książce "Sustainable Business Model Design", a ponadto jak zwykle garść wydarzeń, C4P i przydatnych linków.

Feb 28, 2023

Czołem!

Tym razem witam Was w wydaniu mocno skupionym wokół #DobrychBiznesów, bo… zainspirowanym książką, którą dopiero co skończyłam: “Sustainable Business Model Design”.

Będzie kilka słów o samej książce, ale podzielę się z Wami również ciekawymi przykładami zrównoważonych modeli biznesowych oraz – w tej edycji wyjątkowo – znajdzie się również rozdział #DobreBiznesy, gdzie pojawią się wybrane przykłady zrównoważonych organizacji m.in. z w/w lektury.

Poza tym standardowo znajdziecie #DobreWydarzenia i kilka C4P, przydatne #DobreŹródła oraz inne #DobreProjekty.

Mam nadzieję, że spodoba się Wam najnowsze wydanie.

Dobrego czytania!

#DobraKsiążka

Tym razem zaczynamy od #DobrejKsiążki, bo to ona “sponsoruje” motyw przewodni tego newslettera. A w tym wydaniu będzie nią… “Sustainable Business Model Design”.

Ta pozycja z 2022 roku to swego rodzaju “biblia” zawierająca ustrukturyzowany opis 45 przykładów / wzorców zrównoważonych modeli biznesowych.

Lekturę rozpoczynamy od krótkiego wprowadzenia, jaka metodologia stała za przygotowanym podziałem oraz jak należy korzystać z książki (bo autorzy sami sugerują, że nie trzeba jej czytać w standardowy sposób). Rozdział fajnie obrazuje też to, jaki model opiekuje jakie obszary, jednocześnie zachęcając do rozpoczęcia pracy od określenia tematu, który chcielibyśmy zaopiekować w naszym projekcie.

Dalej znajdziemy listę wszystkich wzorców odpowiednio sklasyfikowanych wraz z oznaczeniem rozdziału. Każdy rozdział dla ułatwienia ma taką samą strukturę:

zaczyna się od krótkiej zajawki i tagów pomagających szybko zorientować się, czy jest to wzorzec opowiadający o generalnym podejściu organizacji do tematu, przedstawiający cały model biznesowy czy jego wybrane elementy;

później widzimy podsumowanie wyzwania, które gospodaruje dany rozdział, przykładowe problemy, sugerowane rozwiązania, przykłady (naprawdę MASA przykładów!) oraz powiązane wzorce (co sugeruje jeden ze sposobów czytania tej książki – idąc inspiracjami kolejnych powiązanych ze sobą propozycji).

Na końcu dostajemy podsumowanie w formie sugestii, jak można pracować z książką:

zarówno korzystając z niej do rozwiązywania konkretnych wyzwań, jeśli mamy je dobrze zdefiniowane w naszym biznesie;
jak i jako bazę do metod generatywnych, żebyśmy kreowali kolejne rozwiązania na bazie tych zamieszczonych w książce.

Oraz przykładowe narzędzia do pracy, takie jak:

Business Innovation Kit
Triple-Layered Business Model Canvas
Flourishing Business Canvas
Smart Business Model Canvas

Książkę “od deski do deski” czyta się dość długo, natomiast na pewno jest to pozycja, do której można wracać “na wyrywki” wielokrotnie, co jest jej ogromną zaletą. Nie spotkałam jeszcze tak szerokiego i inspirującego kompendium po zrównoważonych biznesach, dlatego gorąco polecam wszystkim zainteresowanym tematem sustainability, circular economy czy tworzenia modeli biznesowych.

Co ważne – ta pozycja traktuje temat nie w sposób idealistyczny, czarno-biały, a raczej bliżej mojemu podejściu – kładąc nacisk zarówno na biznes jak i zrównoważenie.

Książkę można kupić głównie przez Amazon, a wszystkie źródła znajdziecie na jej stronie internetowej.

Tymczasem ja w ramach “lekcji z lektury” chciałabym podzielić się z Wami przykładami interesujących biznesów, które działają z tym, by być bardziej zrównoważone. Dla mnie to było też ciekawe spojrzenie na znane mi wcześniej projekty.

7 przykładów #DobrychBiznesów z “Sustainable Business Model Design”

Aravind Eye Care System i model Social Freemium Aravind uruchomiło ten model by uczynić operacje oczu bardziej dostępnymi dla osób ubogich i dzięki temu zmniejszyć problemy związane z niedowidzeniem w Indiach. W ich rozwiązaniu (Social Freemium) mamy zarówno opcję darmową (z pakietem podstawowej opieki) i opcję premium (z udogodnieniami, takimi jak klimatyzowane sale, większy wybór posiłków w szpitalach) – dzięki takiemu rozwiązaniu i pakietom Premium, sieć szpitali jest w stanie pozwolić sobie na realizowanie również darmowych usług, utrzymując ten sam poziom opieki medycznej.
Posigen i model *Customer Financing* Posigen to firma, która zajmuje się energią słoneczną i panelami w USA dla osób mało i średniozamożnych. Jej misją jest uczynienie energii słonecznej bardziej dostępną a realizują ją korzystając z modelu Customer Financing, który m.in. pozwala na skorzystanie z usługi w ramach 20-letniego leasingu paneli. Bez dużych opłat na start i wysokiego progu wejścia, z miesięcznymi płatnościami, które uwzględniają również serwis, to rozwiązanie jest dużo bardziej dostępne również dla osób o mniejszych dochodach.
Adobe i subskrypcja Być może znacie Adobe i ich pakiet narzędzi. I być może kojarzycie, że kiedyś były to programy dostępne na płytach CD, kupowane za jednorazową opłatą bazową oraz dodatkowymi płatnościami za aktualizacje. Zmieniając swój model biznesowy kilka lat temu, Adobe sprawiło, że ich cashflow stało się bardziej przewidywalne (co jest dużą zaletą subskrypcji), ale dzięki temu oszczędziło również na produkcji, dystrybucji etc. i ograniczyło emisję oraz swoją zapotrzebowanie na energię, oferując usługi chmurowe, w abonamencie.
SodaStream i model Green Razor and Blade Model biznesowy “brzytwy i ostrza” zakłada, że sprzedajemy bazę w przystępnej cenie, a większość “biznesu” realizowana jest przy sprzedaży dodatków (w SodaStream to ok. 60% przychodów). Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy sprawić, że nasz projekt będzie np. bardziej dostępny dla wybranych, wcześniej pomijanych grup. Ten model realizuje m.in. SodaStream, dostarczając rozwiązanie umożliwiające przygotowanie gazowanych napojów w domu poprzez urządzenie z wymiennymi butlami na gaz. Dzięki temu możemy wpływać na mniejszą produkcję plastikowych butelek i niższy ślad węglowy, ograniczając dystrybucję materiałów gazowanych do sklepów.
Misfits Market i model *Online Waste Exchange Platform* W ramach produkcji często powstają różne “produkty uboczne”, które… również możemy sprzedawać. Ten pattern wykorzystał Misfits Market, oferując m.in. “śmieszne” owoce i warzywa – czyli te, które nie trafiłyby do sieci handlowych, a prawdopodobnie skończyłyby na śmietniku – w abonamencie, często w cenie blisko 40% tańszej niż w standardowych sklepach. How cool is that?
iFixit i model *Repairing* iFixit to kalifornijski projekt, która wspiera ideę naprawiania zamiast wyrzucania poprzez udostępnianie ogromnej bazy 75 tysięcy darmowych instrukcji swoim użytkownikom. Większość instrukcji jest tworzona przez społeczność, natomiast iFixit zarabia na narzędziach polecanych do konkretnych napraw, szkoleniach techników i licencjonowaniu swojej aplikacji do tworzenia manuali.
Threadless i model *Produce on Demand* Jak uniknąć nadmiernej produkcji i generowania stosu niesprzedanych ubrań w branży odzieżowej? Threadless to sklep z koszulkami, który wybrał model “produkcji na żądanie”. Artyści mogą przesyłać projekty swoich koszulek, w społeczności cały czas trwa głosowanie na najlepsze grafiki, a te, które osiągną wystarczającą liczbę głosów, przechodzą dopiero do etapu produkcji (Threadless drukuje tylko 2% ze wszystkich zgłoszonych wzorów). Dzięki temu sklep nie generuje nadmiernych stanów magazynowych i unika niepotrzebnej produkcji.

#DobreŹródła

A skoro mowa o zrównoważonych biznesach, to i w #DobrychŹródłach podrzucam Wam jeszcze więcej inspiracji, gdzie można szukać wiedzy w tym temacie:

Podcast “Z drugiej ręki” – ciekawy podcast dotykający tematu ekonomii cyrkularnej i zrównoważonych biznesów. W ramach ostatnich odcinków możecie znaleźć wywiady m.in. z Martyną Zastawną z woshwosh (startupu, który m.in. przedłuża życie obuwia dzięki odpowiedniej pielęgnacji) czy z Bartłomiejem Rakiem z REBREAD, który ratuje suchy chleb i zamienia go m.in. w okowitę czy… kosmetyki. Warto posłuchać, dobrzy goście! 🙂

Rest of World – Rest of World to międzynarodowa organizacja dziennikarska non-profit skupiająca się na tematach kultury, technologii i społeczeństwa. Ale co odróżnia Rest of World od innych portali informacyjnych? RoW skupia się przede wszystkich na… miejscach zwykle pomijanych i niedocenianych. Więc jeśli chcecie wiedzieć nie tylko co w Dolinie Krzemowej, warto zerknąć na tę stronę. 🙂

Sustainable Brand Book – tym razem polecajka ciekawego podcastu dla liderów marek. Fajni goście (np. prof. Bolesław Rok czy Jurek Owsiak), ciekawe tematy (np. czym NIE JEST zrównoważony rozwój, o tradycji, która zmienia się w innowację), które łączą w sobie biznes i jego odpowiedzialność. Dla mnie druga ulubiona “zrównoważona seria”.

#DobreProjekty

Co prawda – w tym wydaniu dobrych projektów nie brakowało, ale dorzucę Wam jeszcze 3, które zasługują na uwagę:

Oddaj karton w ramach One Box by Allegro – projekt nie jest najnowszy (test odpalony w 2022), ale ja trafiłam na niego niedawno i pomyślałam, że warto się nim podzielić. Allegro w ramach wybranych automatów paczkowych One Box daje możliwość zwrotu kartonów, które są ponownie przywracane do obiegu dzięki współpracy z fundacją BetterLand. Swojego czasu sam InPost również uruchomił podobą akcję we współpracy z MODIVO. Ktoś miał okazję korzystać?

Meble z plastiku zanieczyszczającego oceany – Herman Miller wykorzystuje plastik wyławiany z oceanów do produkcji jednej ze swoich linii mebli. Żeby Wam pokazać, jaka jest skala “rażenia” przy takiej decyzji – wprowadzenie jednego produktu (krzesło Sayl), które zawiera 1,36 kg plastiku wyławianego z oceanów, umożliwi ograniczenie zanieczyszczenia oceanów o około 9,6 mln plastikowych butelek w skali roku. Robi wrażenie, nie?

Ubraniomat od Ubrania do Oddania & 4F Change – macie trochę nieużywanych rzeczy w szafie i zastanawiacie się, co z nimi zrobić? Ekipa UdO i 4F Change ruszyła ze swoimi Ubraniomatami (wiem o dwóch – w krakowskim CH Bonarka oraz we Wrocławiu na jednym z osiedli). Urządzenie waży odzież i od razu informuje, jaka kwota trafi do wybranej fundacji, a użytkownik dostaje zniżki na zakupy Wear_Fair 4F. Takie współpracę to ja lubię!

#DobreWydarzenia

I na koniec całkiem sporo #DobrychWydarzeń, w tym takie, które adresują motyw przewodni tego wydania, ale nie tylko.

Co ciekawe jest też dość aktywnie w kwestii Call for Papers – może i to się Wam przyda?

#DobreWydarzenia:

Webinar “Zwinność i rzetelność. Czy da się pogodzić biznesowe i naukowe podejścia do badań?” (28.02.2023, 17:00-18:30) Webinar w postaci debaty, gdzie goście reprezentują zarówno środowisko biznesowe jak i akademickie. Zapowiada się ciekawa dyskusja. Wstęp wolny, a rejestracja pod linkiem.

Cyrkularne Innowacje - jak myśleć i działać w bardziej zrównoważony sposób? (01.03.2023, 19:00) Tym razem darmowy webinar organizowany przez SKN ESG. Gośćmi są: Katarzyna Śliwa i Krzysztof Bogomaz z Ergodesign. Jeśli temat cyrkularności jest Wam bliski, warto zerknąć na webinar. Katarzyna i Krzysztof obiecali również ciekawe przykłady!

POLISHOPA Conference (19-20.06.2023) Jeśli tematy Design Thinking, Customer Experience, Service Design są Wam bliskie, to warto spojrzeć na tegoroczną edycję POLISHOPY, która ogłosiła już dokładną datę tegorocznej edycji – 19-20.06.2023. W chwili obecnej można kupić bilety “w ciemno”, ale pewnie już niebawem możemy spodziewać się większej liczby szczegółów.

Gdynia Design Days (01-09.07.2023) Gdynia Design Days to coroczny festiwal designu, w ramach którego można wziąć udział w licznych wydarzeniach, wystawach, warsztatach oraz innych aktywnościach. Warto sprawdzić – w większości dostęp jest darmowy.

DtB Sustainability Summit (06-07.07.2023) Design talks Business Sustainability Summit to jedno z wydarzeń właśnie w ramach Gdynia Design Days, które bardzo polecam. To konferencja, która gości prelegentów z całego świata (moim ulubionym zeszłorocznym wystąpieniem była prelekcja Patagonii ❤️), a jej celem jest wymiana wiedzy w zakresie zrównoważonego rozwoju biznesu. Co ważne – tu naprawdę biznes spotyka się z designem. Gorąco polecam. A jeśli ktoś ma ochotę podzielić się wiedzą w ramach DtB, to właśnie mają otwarte C4P.

Call for Papers:

DtB Sustainability Summit (06-07.07.2023) DtB Sustainability Summit jest częścią Gdynia Design Days… i tak jak wspomniałam wcześniej, właśnie mają otarte C4P. Więc jeśli macie ochotę podzielić się swoim doświadczeniem, a Wasz biznes dotyka tematów circular economy, sustainability, to lepszego miejsca nie znajdziecie. Zgłoszenia zbierają do 11.03.2023.

WaysConf (04-05.09.2023) Ostatnio wspominałam Wam, że WaysConf (dawne DesignWays Conf) zapowiedziało już swoją tegoroczną edycję (4-5.09.2023), a niedawno uruchomili również Call for Speakers. Zakres tematyczny jest szeroki – od researchu, przez design, development, na miękkiej ścieżce kończąc. To zdecydowanie konferencja, na której warto być… i podzielić się wiedzą. Zgłoszenia do 15.03.2023.

Polecam również zerknąć na poprzednie wydanie newslettera: “How Might We… plan to be good, czyli o planowaniu rozwoju w dobrą stronę”, bo lista tamtejszych wydarzeń w większości jest nadal aktualna.

To już tyle na dziś. Jak oceniacie dzisiejszy odcinek? Znaleźliście coś dla siebie?

Jeśli macie ochotę, podzielcie się swoim feedbackiem – dla mnie jest on na wagę złota, bo dzięki temu wiem, które sekcje są dla Was ważne, a nad którymi warto jeszcze popracować przy kolejnych wydaniach.

Jeśli macie ochotę, by Wasza opinia wylądowała również na innych moich kanałach – będzie mi bardzo miło 🙂

PS: I już standardowo – jeśli ostatnio znaleźliście coś ciekawego, co myślicie, że warto by dotarło do szerszej grupy ludzi, podeślijcie w odpowiedzi na tego maila, złapcie mnie na LinkedInie czy Instagramie lub podzielcie się w swoich sieciach i oznaczcie mnie, a ja zajmę się resztą ❤️

How Might We